‘Vandeput moet Frans aanbod voor een Europees gevechtsvliegtuig serieus nemen’ (De Standaard)
CD&V dringt er op aan om het Franse aanbod om een Europees gevechtsvliegtuig uit te bouwen te overwegen. ‘Vandeput mag dit niet zomaar opzij te schuiven wegens te laat of niet volgens de regels van de aanbestedingsprocedure’
Minister Van Defensie Steven Vandeput (N-VA) zei woensdagochtend in de Kamercommissie Defensie dat hij niet met Frankrijk kan onderhandelen over nieuwe gevechtsvliegtuigen voor het Belgische leger. De Fransen zijn met hun Rafale kandidaat om de opvolger van de F-16 te leveren, maar maakten enkel buiten competitie een voorstel over rond een strategisch partnerschap (DS 4 oktober).
‘We kunnen enkel vaststellen dat de Fransen niet aan de competitie wensen deel te nemen’, aldus Vandeput. De minister meent dat verder onderhandelen met Frankrijk in het kader van de openbare aanbesteding België zou blootstellen aan kritiek en rechtsvervolging. Meteen blijven enkel de F-35 van Lockheed en de Britse Eurofighter Typhoon in competitie.
‘Niet verticaal klasseren’
De ministerraad zal nog moeten beslissen wat er precies met de brief van de Fransen moet gebeuren. Voor CD&V zou het in elk geval een vergissing zijn om het Franse aanbod zomaar verticaal te klasseren. ‘Al was het maar om te gebruiken als hefboom tegenover de Britten en de Amerikanen,’ zo vindt Kamerlid Veli Yüksel, ‘maar we mogen ook de kans niet missen om deel te nemen aan de ontwikkeling van een Europees gevechtsvliegtuig.
‘Gaat over 3,6 miljard euro’
Yüksel verwijst daarmee naar het voornemen van de Fransen en de Duitsers om een eigen ‘Europees’ gevechtsvliegtuig te ontwikkelen. In het Franse bod richting België wordt voorgesteld om daaraan mee te werken. ‘Dat biedt een kans voor ons land om samen met andere Europese partners een volledig nieuw toestel te ontwikkelen,’ zo vindt Ivo Belet, CD&V-lid van de commissie Defenise in het Europees Parlement. ‘Ook Italië, Spanje en zelfs Polen staan klaar om mee in dit project te stappen. De regering doet er goed aan het Frans-Duitse aanbod niet zomaar opzij te schuiven wegens te laat of niet volgens de regels van de aanbestedingsprocedure. Het gaat trouwens om een investering van 3,6 miljard euro.’
‘Weinig toekomstvisie’
Belet wijst op de veranderde geopolitieke context sinds het opstarten van de aanbesteding van de opvolger voor de F-16 in 2014. ‘Zoals Angela Merkel het samenvatte na de G20-top: we moeten voor onze veiligheid niet langer op anderen rekenen. Voor ons moet de Belgische regering haar strategie herzien en meestappen in dit nieuwe, toekomstgerichte scenario. Het Franse aanbod is veel aantrekkelijker voor onze portefeuille, voor de Belgische luchtvaartsector én voor onze plek in een nieuw en sterker Europa.’
Te laat
Sowieso komt het Franse aanbod te laat om de huidige generatie F-16’s te vervangen. Dat moet vanaf 2023 gebeuren. Het vooruitzicht op een Europees gevechtsvliegtuig is daarentegen verre toekomstmuziek. In afwachting toestellen overnemen met minder vlieguren, is ook volgens Yüksel weinig realistisch. De kans is groot dat toch de F-35 of de Eurofighter Typhoon voor die vervanging moet zorgen. Yüksel pleit daarom voor een tweesporenbeleid, waarbij de lopende procedure wordt afgewerkt, maar de deur voor het Europese project zeker wordt opengehouden.
Dit artikel van Jan-Frederik Abbeloos verscheen op 4 oktober 2017 in De Standaard.